Siyah-Beyaz Film Banyosu Nasıl Yaptırılır? Ekipmanları Nelerdir?

Ortalama gelişmişlik düzeyindeki bir karanlık odada bulunması gereken malzemeleri önce sıralayalım daha sonra bunların kullanımlarını ve teknik özelliklerini açıklayalım. Aşağıda sıraladığımız karanlık odada hem renkli hem de siyah-beyaz banyo ve baskı yapılabilecek donanım bulunmaktadır.

Karanlık oda olarak belirlediğimiz mekânın duvarlarının siyah boyalı olması gerekir. Işığı yansıtan fayans, opal ve benzeri yapılanmalardan uzak durmalıyız. Odadaki çalışma ortamı bel hizasında olmalı ve bir kenarında lavabo bulunmalıdır. Ortamın dar olması çalışmayı kolaylaştıracaktır. Lavabo gerektiğinde suyunu biriktiren bir yapıda olmalıdır. K

aranlık odayı öyle düzenlemeliyiz ki gerektiğinde gözü kapalı çalışılabilmeliyiz. Çünkü baskı ve banyo aşamasında tamamen karanlıkta çalışacağız. Masanın üst kısmının düz, alt kısımlarının kullanışlı olmasına önem verilmelidir. Masanın içerdiği raf ve dolaplar ise kimyasal maddelerin, tank ve küvetlerin, ölçü kaplarının ve diğer fotoğrafik malzemelerin konulmasına yarayacak şekilde konumlandırılmalıdır.

Film ve kâğıtların nem ve diğer olumsuzluklardan etkilenmemesi için gerektiğinde havalandırılabilecek nitelikte hazırlanması gerekir. Eğer mümkünse film ve kâğıtları karanlık oda dışında nemsiz ve karanlık ortamda saklamalıyız.

Karanlık odanın bir tarafını kimyasal maddeleri ve yıkama işlemleri için kullanırken diğer tarafı sürekli kuru tutmaya gayret etmeliyiz. Islak tarafta banyo işlemi, yıkama vb. işlemler yapılırken; kuru taraf agrandizör, kâğıt gibi işlemler için düzenlenmelidir.

Şimdi sürekli karanlık odada bulunması gereken malzemeleri tanıyalım. Bu malzemeler hem siyah-beyaz hem de renkli banyo ve baskılar için kullanılacak şekilde sıralanmıştır.

Siyah-Beyaz film banyo ekipmanları

Siyah-Beyaz film banyo ekipmanları

Banyo Donanımı

Tanklar: Genel olarak ışık geçirmeyen taşınabilir ve çoğunlukla 1- 1,5 litrelik kimyasal madde taşıyabilen daha çok sert plastikten yapılan kutudur. Üst kısmı vida şeklinde açılır ve kapanır kapağı koni biçimindedir ve kimyasallar buradan tanka

Film banyosunda kullanılan tanklar

Film banyosunda kullanılan tanklar

kimyasallarla birlikte ışığın girmesi önlenir. Kullanılan filmin tipine ve karakterine uyan çok değişik modellerde tanklar bulunmaktadır ve kullanılma biçimlerine göre iki türde tank bulunur. Bunlardan biri; aydınlıkta film takılıp aydınlıkta banyo yapılan tanklar, diğeriyse karanlıkta film takılıp aydınlıkta banyo yapılan tank türleridir. Bu tür tanklarla daha çok siyah-beyaz film banyosu yapılır ve aynı anda iki veya üç film banyosu yapılabilir. Renkli film banyoları için hazırlanan tanklar farklıdır. Bu tanklar birkaç gözlü, film kimyasalları içinde tutan ve sürelerini sesli sinyalle verebilen yapıdadır. Basit tankta kimyasallar sırasıyla değiştirilirken bu tankta kimyasallar tankın gözlerinde bekletilir ve film sırasıyla süresince dolaştırılır. Hem bu tanklar kimyasalların ısılarını da istediğiniz ayarda ısıtarak hazır hâle getirir. Soğuduğunda otomatik olarak ısıtır.

Spiral: Rulo hâlindeki filmin banyo esnasında kimyasalların, filmin her yerine aynı oranda ulaşmasını sağlamak ve banyoda filmin karelerini birbirine değdirmemek için vida yöntemli yapıya sahip plastik parçadır. Spiralin yapısı gereği sarılan film açık aralıklı sarılıp tanka konduğunda her yerine kimyasallar aynı oranda ulaşacaktır.

Spiral

Spiral

Poz saati: Filmin banyo süresini karanlıkta ayarlayabilmek için kurmalı ve çalar saat gibi işlem gören kronometredir. Fazla bir özelliğe sahip değildir. Sadece süresinin doğru verilmesi yeterlidir. Karanlık odalarda genellikle mutfak ve benzeri yerler için hazırlanmış saatler kullanılır. Bu saatler kuruldukları süre sonunda sesli olarak uyarı verir.

Ölçülü kaplar: Banyo kimyasallarını hazırlarken hangi kimyasaldan ne kadar konulacağını belirlemek için kullanılan kaptır. Dışında mililitreden litreye doğru ilerleyen cinsinden değerler yer alır. Bu değerler çok hassas olup belirlenen miktarda olmalıdır. Daha çok cam veya şeffaf bakalitlerden oluşur. Şekil bakımından fazla özellik taşımaz ancak kimyasalların rahat dökülmesi için uç kısımları gedikli olarak yapılmıştır.

Banyo kimyasalları

Görüntüler fotoğraf makinesi yardımıyla filmlerin gümüş bromür ya da gümüş iyodür içeren duyarkat tabakasında toplanır. Bunu tespit etmek için filmi bazı kimyasal tepkimelerle karşılaştırmak gerekir. Bu işleme fotoğrafın banyo işlemi denir.

Film banyosunda kullanılan kimyasallar

Film banyosunda kullanılan kimyasallar

Banyo kimyasalları piyasada daha çok iki şekilde bulunur. Bunlardan birincisi amatör ve daha küçük stüdyolar için 1 litre veya 500 mililitre olanlar, diğeri ise seri banyo ve baskı yapan fotoğraf stüdyoları için hazırlanmış ve 5 litre olanlardır.

Banyoları gerek film için gerekse kart baskısı için olsun genel işlevleri bakımından sınıflandıracak olursak aşağıdaki tablo ortaya çıkar:

Film banyosunda kullanılan kimyasalların sınıflandırılması

Film banyosunda kullanılan kimyasalların sınıflandırılması

Bu bileşimler daha çok siyah-beyaz banyo ve baskı kimyasallarıdır. Renkli banyo ve baskı ile dia banyoları için ek kimyasallar bulundurulur. Bu kimyasallar aşağıda verilecektir.

Banyo kimyasalları fotoğraf tekniğindeki gelişimle birlikte değişiklik göstermiştir. Siyah- beyaz ve renkli filmlerin banyoları birkaç ayrı banyo hâlindeyken bugün bazı ara banyolar birleştirilebilmiştir.

Banyo kimyasalları film ve fotoğraf kartı üzerine kaydedilen görüntülerin negatif veya görülebilir hâle gelmesini sağlarlar. Siyah- beyaz filmler için banyo ve baskıda kullanılan banyo aşamaları şöyledir.

Birinci banyo: Bu aşamada, film ve kart üzerine düşürülmüş görüntü ortaya çıkar.

İkinci banyo (ara banyo ) : Temizleme banyosu olarak da adlandırılan bu banyo; birinci banyonun kimyasal reaksiyonunu durdurmak için kullanılır. Ayrıca tespit banyosunun birinci banyodan etkilenmesini önler.

Kimyasalların içerdiği maddeler

Kimyasalların içerdiği maddeler

Tespit banyosu: Birinci banyo ile ortaya çıkan görüntünün kalıcı olmasını sağlar. Işık ve diğer yan etkiler ile bozulmasını önler. Güçlendirme işlevini de gerçekleştirir. Süresi ortalama 10- 15 dakikadır. Filmi şeffaflaştırır. Bu aşamalara film ve kart üzerinde kalan kimyasal madde artıklarının giderilmesi için yapılan yıkama da eklenir.

Fotoğraf kimyasalları bu alandaki teknolojik gelişmeye paralel olarak hızla gelişmiş ve gerek banyo işlemi hızı, gerekse grenlerin netliği açısından büyük yenilikler kazanılmıştır. Daha önceden bir kare fotoğrafın banyo ve tab işlemi dakikaları alırken bugün yaklaşık 15 dakikada bir plak filmin hem banyosu hem de tabı gerçekleştirilebilmektedir.

Günümüzde banyo kimyasalları üretilen markalara göre değişiklik arz etmektedir. Ancak siyah- beyaz film banyo ve baskısında kullanılanlar çok fazla değişiklik göstermezler. Hemen tamamında şu bileşkeler hâlâ vardır.

 

You may also like...

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir