Siyah Beyaz Negatif Filmlerin Yapısı, Kullanımı ve Özellikleri Nelerdir?
Çekilen konuların ters tarafa görüntü veren özelliğe sahip film görüntülerine negatif denir. Görüntünün renk tonlarının film üzerinde ters olarak kaydedildiği filmlerdir. Bu tür filmlerden doğru renk ve ton değerlerini elde etmek için mutlaka baskı yapmak gerekir.
Önemi
Negatif filmler daha toleranslı filmlerdir. Yani hatalı pozlama riski daha azdır. Bu nedenle negatif filmler amatörler tarafından daha çok tercih edilir.
Siyah beyaz filmlerin kimyasal özellikleri
Esnemeyen birçok taban üzerine kaplanmış gümüş bileşiklerinden oluşur. 1mm² de bir milyon kristal (gren) bulunur. Kaplama üzerindeki ince jelâtin gümüş bileşiklerinin zarar görmemesini ve filmin banyo ve kurutma sırasında kıvrılmasını önler. Elde edilen negatif filmden, pozitif bir görüntü elde edebilmek için negatif siyah-beyaz kâğıda baskıları yapılır
Siyah beyaz film
Siyah-beyaz filmlerde görüntü siyah-beyaz olmasına karşılık, değişik renkteki ışıklar, değişik yoğunlukta tonlar oluştururlar. Film üzerindeki emülsiyonun ışığın renklerine gösterdiği tepki, duyarkat yapısına bağlı olarak değişir. Fotoğrafçı pozlandırdığı konuyu renkten arındırılmış görsel bir işlemi ve geriye kalabilecekleri görebilmelidir.
Siyah beyaz filmin yapısı
Emülsiyon yapısı
Duyarkat tabakası gizli görüntünün oluştuğu bölüm olup, gümüşün bromür, klorür ve iyodürle bileşimlerini ve duyarkatın altlığa yapıştırma görevi gören jelâtin ihtiva eder. Fotoğrafçılıkta kullanılan gümüş bileşimlerine kısaca gümüş halojenürleri denir. Bu bileşimler, gümüş nitrat veya gümüş asetatın potasyum bromür, potasyum klorür ve gümüş iyodürle birleşmesinden elde edilir. Gümüş bromür ışığa karşı çok hassas, gümüş klorür orta derecede hassas, gümüş iyodür ise az hassastır.
Koruyucu jelâtin tabaka
Kullanma sırasında sıyrık ve çiziklere bir dereceye kadar engel olmak ve duyarkatın bazı durumlarda akmasını önlemek için üstü saydam ve ince bir jelâtin tabakası ile kaplanır. Jelâtin, hayvanların kıkırdakları, tırnakları ve kemiklerinden elde edilen bir madde olup, ılık ve özellikle sıcak suda kolaylıkla erime, fakat soğuk suda erimeyip, pelte hâline gelme gibi özelliklere sahiptir. Jelâtin soğumaya terk edildiğinde tekrar sertleşerek eski hâlini alır. Film, cam ve fotoğraf kâğıdı yapmak için gümüş halojenür ihtiva eden sıvı hâlindeki jelâtin uygun bir altlık üzerine sürülüp yayılır. Duyarkatı meydana getiren gümüş halojenürleri ile erimiş
hâldeki jelâtin sertleşerek kuruduğu zaman, duyarkat üzerindeki koruyucu tabakayı meydana getirir.
Taşıyıcı katman
Üzerine duyarkatın sürüldüğü tabakaya taşıyıcı taban denir. Taşıyıcı tabanın şu özelliklere sahip olması gerekir:
Saydam olup ışığı kesmemelidir.
Çeşitli banyo aşamalarından sonra deforme olmamalıdır.
Dış etkilere ve basınca karşı dayanıklı olmalıdır.
Düzeltici tabaka
Altlığın üzerinde bulunan emisyon banyosunun etkisiyle yumuşar ve şişer, bu arada koruyucu jelatin tabakası da büzüldüğü için filmin kıvrılmasına neden olur. Bu olayı önlemek için altlığın arkasına sürülen ayrı bir jelatin tabakasına düzeltici tabaka denir. Esnek, yanmaz ve saydam bir madde olan selüloz-tri asetat ve polietilenden yapılmış taşıyıcı tabandır.
Boya tabakası
Emisyon içinden geçip altlığa bir açı yaparak çarpıp yansıyan ışıklar tekrar emisyona girerek zahiri bir görüntü oluştururlar. Bu durum iki ayrı görüntü oluşmasına ve flulaşmaya neden olur. istenmeyen bu durumu önlemek için altlığa çarpacak ışığı emecek bir boya tabakası eklenir. Buna antihalo tabakası denir. Bu tabaka bazı filmlerde siyah bazılarında mor veya yeşildir.
Antihalo tabakası, ışığın film tabanından yansıyarak ikinci bir görüntü oluşturmamasını sağlar. Film, objektiften geçen görüntünün kalıcılığını sağlamak amacıyla saydam bir taşıyıcı, üzerine kaplanmış ışığa duyarlı maddeden oluşur. Duyarkat, içerisine emdirilmiş gümüş bileşiklerinden oluşup, ışığa duyarlı maddedir.
Bu ışığa duyarlı gümüş bileşikleri çok küçük olup, 1mm² de bir milyon kristal ya da gren bulunur. Emülsiyon üzerindeki ince jelatin kaplama emülsiyonun zarar görmesini önler. Ayrıca filmin banyo sırasında ve kurutma esnasında kıvrılmamasına yardımcı olur. Kullanılmamış filmde görülen sarımsı veya gri renkli yüzey ışığa duyarlı tabakaya ait gümüş bileşikleridir.
Boya tabakası (iç yansıma önleyici) nın çalışma şekli
Siyah beyaz filmlerin kullanımında dikkat edilecek noktalar
Filmlerin buzdolabında saklanması raf ömrünü uzatır.
Filmi satın alırken son kullanma tarihine bakın.
Filmi doğru ısı derecesinde ve rutubetsiz ortamda saklayın. Normal saklama koşulları 18 C˚ oda sıcaklığıdır. Eğer uzun süre saklamanız gerekiyorsa 13 C˚ veya daha az ısıda muhafaza etmeniz gerekir.
Bütün fotoğraf emülsiyonları röntgen ışınlarına, kimyasal dumanlara karşı hassastırlar. Filminizi bu tür ortamlardan uzak tutunuz.
Filminizin havaalanlarındaki X ışınlarından geçmesine izin vermeyiz. Filminizin zarar görmesine neden olur.
Filmler taşıma, saklama ve kullanım sırasında kirlenebilir. Bu kirlenme toz, insan elinden bulaşan doğal yağ lekeleri, film üzerine dökülen sıvılar veya banyo artıklarından kaynaklanabilir. Bir bez ile silmek kesinlikle filmi çizecektir. Hatta filmi el ile tutarak temizlemeye çalışmak bile daha büyük zararlara yol açabilir. Bu nedenle temizlik amaçlı üretilen özel ürünlerden faydalanmak gerekir.
Siyah-beyaz filmleri kuru ve karanlık yerde muhafaza etseniz dahi, 50- 100 yıl sonra bozulmaya başlar. Negatiflerinizi nemden ve rutubetli ortamdan uzak tutunuz.
Makara hâlindeki filmlerin gevşek olup olmadığını kontrol ediniz.
Yaprak filmlerin paketlerini dikkatli tutun, içeriye ışık sızabilir.
Yaprak filmlerin takılışında, duyarkatın ışığı engelleyici plakaya dönük olmasına dikkat ediniz (Bu filmlerin köşelerindeki çentiklerden kolaylıkla anlaşılabilir. Film dik tutulduğunda, çentikler sağ üst köşeye denk geliyorsa filmin duyarkatı size dönüktür.)
