Portre Fotoğrafında Fonun Fotoğrafa Etkileri Hakkında Bilgiler
Portre fotoğrafında önemsenmesi gereken en önemli unsurların başında fon gelmektedir.
Fonun rengi ve çarpılıcılığının yüksek olduğu durumlarda ilgi, modelden çok arka plana kayabilmektedir. Bu nedenle fon seçimi özenli bir şekilde yapılmalıdır.
Arka plan göz alıcı bir yapıda ise öndeki portre ile yarışır duruma gelir ve portrenin etkisini zayıflatır. Portre fotoğrafında daha çok doygun olmayan fonlar tercih edilir. Böylece dikkatin fonda toplanması engellenmeye çalışılır.
Fon olarak kullanılan yüzeyin parlak olması, üzerine düşen ışığın yansımasına neden olur (refle). Fotoğrafta ışık nerede ise ilgi orada yoğunlaşır.
Stüdyo portre çekimlerinde fonu değiştirme kolaylığı, dış mekân çekimlerine göre başarıyı yakalama şansını yükseltir. Modelin kişiliğinin çözümlenmesi ve karakterine en uygun olan fon renginin belirlenerek kullanılması, stüdyo ortamında çok daha kolaydır. Dış mekânda yapay fon kullanımı çoğu zaman imkânsızdır. Dış mekânda fonun aydınlığına müdahale etmek stüdyo ortamı ile kıyaslandığında neredeyse yoktur.
Tek renk bir arka plan kullanmak, portre için etkili bir yol olmakla birlikte mükemmel bir görüntü elde etmek için yeterli değildir. Tek renkten oluşan fon, kompozisyonları daha etkin ve güçlü bir hâle getirir. Dokuların ve ayrıntıların yeterince ortaya çıkması için tek renk önünde bulunan modelin yanal ışıkla aydınlatılması daha etkili bir portre fotoğrafı sağlar.
Stüdyo portreciliğinde beyaz sonsuz fon, iyi bir aydınlatma ile grinin değişik tonlarına dönüştürülür.
Doğal ışık yardımı ile yapılan portre çekimlerinde fonda böyle bir etkiye ulaşmak imkânsızdır. Açık ve beyaz arka planlar, koyu fonlar kadar olmasa da modelin öne çıkmasını sağlar. Böyle bir çekimde, açık tonlarda olan arka planın iyi hesaplanması ve pozlandırmanın doğru yapılması gerekir. Özellikle siyah tenli modellerin beyaz fon önünde çekimi çok zordur ve çekime aşırı özen göstermek gerekir.
Mavi renkli fon, portre fotoğrafında yüzün rengi ile kontrast bir yapı içerdiğinden zaman zaman bilinçli olarak kullanılır. Sarı tonlarda olan yüz, tamamlayıcısı olan mavi fonda çok daha canlı bir hâle gelir. Dış mekân çekimlerinde, bulutsuz havalarda mavi gökyüzü çok sıklıkla fon olarak kullanılır.
Benzer etkiyi vermesi açısından mavi renge boyalı duvar ya da kapılar da portre çekimleri için sıkça fon olarak kullanılır. Portre fotoğrafında kompozisyon oluştururken modelin elbise rengi ile fon renginin uyumlu olup olmadığını incelemek gerekir.
Siyah saçlı modelin ışık almayan koyu bir fonda çekilmesi, saçlar ile fonun karışması sonucunu doğurur. Fotoğrafta en zor olan çekimlerden biri, aynı renk veya aynı tondaki objenin kendisi ile aynı renkte olan bir fonda yapılan çekimidir: siyah fonda siyah obje, beyaz fonda beyaz obje, mavi fonda mavi objelerin çekimi vb.
Fon renginin modellerin yaşlarıyla da doğrudan ilgisi vardır. Gençler ve yetişkinler için siyah, yeşil, koyu kırmızı veya kahverengi fon kullanmak uygunken, çocuk portreleri için genellikle mavi ve beyaz fonlar daha etkili sonuç verir.
Portre Fotoğrafında Fonun Fotoğrafa Etkileri
Gün ışığında çekim yapılırken tek renk ve düz bir fon kullanıldığında ışığın da yardımı ile modelin gölgesi fona düşürülerek etkili kareler yakalanır. Bunun sonucunda fotoğraf, tek renk fon, model ve gölgesinden oluşur. Tek renk fon önünde model-gölge ilişkisi kolayca kurulur ve anlatım daha iyi bir noktaya taşınmış olur.
Doğal ışık yardımı ile çok değişik fonlara ulaşmak mümkündür. Örneğin, fonun belli bölümü yüksek oranda aydınlanırken geri kalan bölümü daha düşük oranda aydınlanır. Parçalı aydınlanan fon önünde modelin aydınlık ya da gölge bölgeye yerleştirilmesi, kişiliğini yansıtması adına bir anlatım yolu olarak seçilebilir. Özellikle değişken karaktere sahip kişilerin portre çekimlerinde böyle bir fon kullanmak isabetli bir karar olur.
Modelin fona yapışık hâli, portre fotoğrafında hoş karşılanan bir sonuç değildir. Portre fotoğrafçıları bunu göz önünde bulundurarak modellerini fondan uzaklaştırmaya çalışır. Bu durumda derinlik izlenimi de artmış olur. Ayrıca tepeden saçını veya tersten modeli aydınlatan ışık, modeli fondan ayırma işlevi görmüş olur. Fonun modele oranla daha az ışık alması, portre fotoğrafı için daha olumlu sonuçlar doğurur. Fon renginin aynı değerlerde fotoğrafa yansıtılması isteniyorsa aydınlatma şiddeti model ile paralellik göstermelidir
Portre fotoğrafında fonun etkisini azaltmak için alan derinliği azaltılmalıdır. Alan derinliği üç faktöre bağlı olarak değişir. Bu faktörler; kullanılan objektifin odak uzaklığı, diyafram değerleri ve konuya olan uzaklıktır. Portre çekiminde kullanılacak objektiflerin büyük açıklıklı diyafram değerlerine sahip olmaları hem düşük ışıklı ortamlarda kullanılma hem de sınırlı alan derinliği elde etme adına avantaj sağlayacaktır.
Portre fotoğrafında model-fon ilişkisini etkileyen üç ana faktör vardır.
Bunlar:
Modelin giydiği elbisenin ve fonun rengi,
Model ve fonun birbirine olan uzaklığı,
Model ve fon üzerindeki aydınlanma oranlarıdır.
Açık renkler daha yakın, koyu renkler daha uzaktaymış gibi algılanırken; sıcak renkler çabuk, soğuk renkler ise daha geç algılanır. Bu durumda ilgiyi modelde toplamak için soğuk tonlu bir fon tercihi daha akıllıca olacaktır.