Portre Fotoğrafında Kullanılan Özel Efektler (Etkiler) Nelerdir?
Fotoğrafta hileler ve oyunlar çoğu zaman şaşırtıcı bir görüntünün elde edilebilmesi amacıyla ya da kolayca ilgiyi çekebilmek için çok sıklıkla kullanılmaktadır.
Fotoğrafta oyun ve hileleri yapılış şekillerine göre optik hileler, kimyasal hileler, poz hileleri, aydınlatma hileleri ve karanlık oda hileleri olmak üzere sınıflandırmak mümkündür.
Çift veya Daha Fazla Üst Üste Pozlama
Üst üste çekim, aynı fotoğraf karesine birden fazla görüntünün yerleştirilmesi işlemidir. Aynı fotoğraf karesi üzerine iki, üç, dört ya da daha fazla çekim yapmak istediğimizde bu tekniği kullanırız. Bu tekniğin kullanımı ile farklı görsel tatlara ulaşılabilir, gerçeküstü görüntüler elde edebiliriz.
Bir fotoğraf karesi üzerine birden fazla çekim yapmak istendiğinde ana sorun, her çekim için poz değerinin nasıl hesaplanacağıdır. Öncelikle tek bir fotoğraf karesi üzerine kaç adet çekim yapılacağına karar vermek gerekir. Çekim adedini belirledikten sonra her bir çekim için poz değerlerini hesaplamak kolaylaşır. Poz değerlerini hesaplamak için iki yöntem kullanılabilir:
(-) Stop yöntemi
Makinenizin poz düzeltme ayarı ile yapılır. Bu düzeltme, bazı gelişmiş modellerde -4 stop’tan +4 stop’a 1/2 stop aralıklarla yapılabilirken diğer birçok modelde ise 2 stop’tan +2 stop’a 1/3 stop aralıklarla yapılmaktadır. (-) Stop yönteminin kullanıldığı bir durumda tek bir fotoğraf karesi üst üste 2 çekim yaparken her bir çekimi (-1) stop az pozlandırarak gerçekleştiriyorduk.
Tek bir kareye 4 çekim yapmak istersek her çekimi (-2) stop az pozlandırmamız gerekir. Bu poz düzeltmesi, üst üste 8 kare çekim için (-3) stop, 16 çekim için (-4) stop, 32 çekim için (-5) stop, 64 çekim için (-6) stop olacaktır.
ASA yöntemi
Makinenizin üzerinde bulunan, film hızını ayarlamakta kullanılan mekanizmayla gerçekleştirilir. (ASA) yönteminin kullanıldığı bir durumda da makinenizdeki filmin 100 ASA olduğunu varsayalım. Tek bir kareye üst üste 2 çekim yapmak istiyorsanız makinenizin ASA ayarını 200 ASA’ya getirmeniz gerekir. Aynı hızdaki filmin kullanıldığı durumda bu ayar 4 çekim için 400 ASA, 8 çekim için 800 ASA, 16 çekim için 1600 ASA, 32 üst üste çekim için 3200 ASA ve 64 çekim için 6400 ASA olacaktır.
Bu teknik için düşük hızlı filmler (25, 50, 64 ASA gibi) seçilmelidir. Üst üste 32-64 veya 128 gibi çok sayıda çekim yaparken her bir çekimi zorunlu olarak az pozlandırdığımız için ışık çok fazla gelecek ve muhtemelen makinemizin sahip olduğu en kısa zaman süresi genellikle (1/2000) ve en kısık diyafram değeri (f/16-22) bile pozu ayarlamanıza yetmeyecektir.
Bu gibi sorunlardan uzak kalmak için düşük hızlı filmler seçmeli veya film üzerine düşen ışığı azaltmak için doğal yoğunluk (ND) filtreleri kullanılmalıdır. Kontrast seviyesini normal bir düzeyde tutabilmek için ışığın homojen olarak dağıldığı bulutlu havalarda çekim yapmak uygun olacaktır.
Üst üste çekilecek olan görüntülerin içerdiği tonlar da çok önemlidir. Açık tonlu görüntüleri üst üste çekmeniz önerilmez çünkü bir görüntüdeki açık tonlar, filmin fazla pozlanmasına neden olacağından diğer görüntüyü ezecektir.
Üst üste çekim işlemini her fotoğraf makinesiyle yapamayız. Kimyasal film kullanan fotoğraf makinelerinin basit modelleri ile üst üste çekim yapılamaz. Kompakt makinelerin bazı üst düzey modelleri, mekanik refleks modellerinin büyük bir bölümü ve AF refleks modellerin orta ve üst düzeydeki modelleri ile üst üste çekim yapılabilir.
Dijital fotoğraf makinelerinin ise yine orta ve üst düzey modelleri bu keyfi yaşamanıza izin verir. Makinenizde bu tür bir özelliğin olup olmadığından emin olmak için kullanım kılavuzuna bakınız.
Düşük Enstantane Efekti
Fotoğrafın çekilmesi sırasında normal poz verme yöntemlerinin bilinerek çiğnenmesi ile birçok fotoğrafik etkiler elde edilebilir. Hareket hâlindeki bir konunun hareketini saptayacak kısalıkta obtüratör hızları kullanarak konuyu hareketsiz yakalamaktansa aksine uzun enstanteneler kullanarak konunun aydınlık kısımlarının konu arkasında kuyruklu yıldız gibi bir aydınlık iz bırakması sağlanabilir. Böylece büyük bir hareket etkisi uyandırılır.
Uzun poz verme şekliyle bazı ilginç hareketlerin fotoğrafını çekmek mümkündür: Bir davulcunun tokmağının hareketi, dans eden bir insanın el ve ayak hareketleri gibi örnekler verilebilir. Bu hareketleri saptamak için davulcunun tokmağına, dans edenin kol ve ayaklarına küçük ampuller bağlayıp tamamıyla karanlıkta açık diyaframla poz verilir. Daha sonra diyafram normal açıklığına getirilip flaşla şahsın fotoğrafı çekilir.
Kamera Efektleri
Normal fotoğraf çekimi teknik hile içermeyebilir fakat kameranın önünde sahne oluşturmak gerçeğin ve fotoğrafçılığın ustaca bir bileşimidir. Örneğin, çıplak insan üzerine portakal dokusu görüntülemek için slayt göstericisi kullanabilirsiniz. Gösterici fotoğraf makinesine çok yakın olmalı ve yalnızca modeli aydınlatacak şekilde maskelenmelidir.
Arka plandaki gölgeler ayrı bir aydınlatmayla yok edilmelidir. Bu fotoğraf B tipi renkli filmlerle daha iyi görünür. Bir fotoğraftan kesilmiş, ayakta duran bir insan figürünü bir süt şişesinin içine koyduktan sonra yeniden fotoğraflayarak küçülmüş adam fotoğrafı yaratabilirsiniz.
Pan Efekti
Fotoğraflarınıza hız efekti vermek için kullanılan bir yöntemdir. Kaydırma dediğimiz bu yöntemin en önemli özelliği hareket eden konuyu hareketsiz, hareketsiz olan arka planı ise hareketliymiş gibi bulanık göstermesidir. Bu anlatım tekniği, hareket eden konunun fondan sıyrılarak öne çıkmasını sağlar.
Zoom Efekti
Çekim teknikleri içinde en etkili ve kolay olanlarıdır. Gerekli olan malzemeler tripod ve zoom objektiftir. Çekimde elde edilecek etkiler seçilecek enstantane hızı ve zoom objektifin ne şekilde hareket ettirilmesi ile direkt ilişkilidir. Bununla birlikte etki zoomun objektiften konuya ya da konudan makineye çekilmesine göre de değişir.
Çekim, makinenin tripoda bağlanması ile başlar. Kullanılması gereken enstantaneler 1/2, 1/12, 4, 8 saniye gibi enstantanelerdir. Makine enstantane önceliğine alınarak gerekli diyafram bulunur. Netlik yapılır ve deklanşöre basıldığında zoom ya geri çekilir ya da ileri doğru itilir. Bu çekim tekniği uygulanırken dikkat edilmesi gereken düşük asalı film kullanmaktır. Aksi takdirde düşük enstantanelerle çalışma imkânı bulamayız.
Örneğin; 28-80 mm bir zoom objektifiniz var. Objektifin odak uzaklığını 80 mm’ye alıp söz konusu nesneyi netlediniz. Netleme durumunu hiç bozmadan zoom bileziğini 28mm’ye doğru alınız.
Çekim için deklanşöre bastığınız anda zoom bileziğini eski durumuna hızla hareket ettiriniz. Böylece yeniden netleme durumuna gelecektir. Odaktaki nesne net çıkarken çevresindeki her şey hareket etkisi kazanacaktır. Bunun için de pan çekimde olduğu gibi düşük enstantaneye ihtiyacınız olacaktır. O nedenle düşük hızlı bir film tercih etmelisiniz ve diyaframınızı 16-22 gibi kısık konumuna almalısınız.
Geniş Açı Efektleri
Geniş açılı bir objektifle konunuza iyice yaklaşınız. Bu yakınlık geniş açı görüntüyü çarpıtacak deformasyonlara sebep olacaktır. Geniş açılı objektiflerle çeşitli biçim bozma oyunları yapılabilir. Örneğin, fotoğrafını çekeceğiniz objenin ön kısımları olağanüstü geniş, geri planda kalan kısımları da o oranda küçük görünür. Objeyi odak dışı bırakarak çok garip ya da hayal gibi ince fotoğraflar çekebilirsiniz.
Yansıma Efekti
Fotoğraf makinesi objektifine monte edilebilen ya da karşısına yerleştirilen değişik tipteki prizmalarla bir objenin filme yansıyan görüntüsü çoğaltılabilir, sevimli ve eğlendirici fotoğraf elde edilebilir. Bir su damlası beş su damlası hâline, bir surat beş surat hâline gelir. Ortadaki görüntü daha belirgin, kenarlar gittikçe yumuşak görüntülü olur.
Birden çok görüntünün elde edilebilmesi prizmalarla mümkün olabildiği gibi aynı zamanda sonuçlarının biçimi ve kalitesi birbirinden çok farklı olmak üzere aynalarla da elde edilebilir.
Bu görüntüler simetrik bir şekil gösterir. 60 derecelik açıyla iki ayna yan yana konulursa bu durumda 6 görüntü, aynalar arasındaki açı 45 derece olduğu durumda ise 4 görüntü elde edilecektir. Koşut (paralel) aynalarla yapılan çekimlerde ise sonsuz sayıda görüntü elde edilir. Silindirik aynalar aracılığıyla çok değişik etkilerin elde edilmesi mümkündür. Silindirik olan yüzey yatay olarak kullanılırsa alttan ve üsten basık, silindirik yüzey dikey olarak kullanıldığı zaman ise yanlardan basık sonuçlar veren görüntüler elde edilecektir.
Düz aynalarla olduğu gibi içbükey ya da dışbükey aynalarla da ilginç görüntülerin elde edilmesi mümkündür. Görüntüleri olduğundan genişmiş gibi gösteren ya da olduğundan daha kalınmış gibi gösteren aynalarla da hoş görüntülerin elde edilebilir.
Screen ve Maskelerle Yapılan Efektler
Motiflerle yapılmış bir çerçeveyi çekim sırasında objektifin önüne koyarak çerçeve içinden konunun fotoğrafını çekebilirsiniz. Çerçevedeki motifler görüntünün hatlarını değiştirir.
Detayları azaltır. Maske ile alışılmadık görüntüler meydana getirebilirsiniz veya double expose çift baskı ve pozlandırma yaparak istediğiniz şekilde kartonu kesebilirsiniz. Bu kartonu objektif önüne yerleştirerek ya da baskı esnasında filmin üzerine yerleştirerek pozlandırma yapabilirsiniz. Geniş açı objektifler maskeyi kare içinde daha küçük, teleobjektifler ise daha büyük gösterir.
Stüdyoda projekte ederek özel efektler meydana getirebilirsiniz.
Özellikle iki veya daha fazla görüntüyü tamamen farklı hâlde görüntüye dönüştürebilirsiniz. Arka zemine projekte ederek gerçekçi görüntüler yaratabilirsiniz. Bunun için geçirgen bir ekranın arkasına istediğiniz görüntüyü projektörle yansıtırsınız ve onun önüne fotoğrafını çekmek istediğiniz kişiyi yerleştirirsiniz.
Bu işlem için ekranın yansıtılan görüntünün dokusunu alması ve projektörün orta arkasından gelecek fazla ışığın engellenmesi, stüdyo ışıklarıyla diğer ışık yönlerini, renklerini ve kalitesini göz önünde bulundurmanız gerekir. Ayrıca ekrana gelecek başka ışıkları engellenmelidir. Aksi hâlde siyah görünecek yerler gri görünür.
Görüntüleri karıştırarak gerçek dışı etkiler elde edebilirsiniz. Karanlık odada, düz bir yüzey ya da üç boyutlu yüzeylere bir veya birkaç slaytı projekte ederek, fotoğraf makinenizi sehpaya kurarak bu görüntüleri fotoğraflayabilirsiniz. Alışılmadık görüntülerin deformasyonunu projekte edebilirsiniz.
Buruş buruş kâğıtlara, perdelere veya düzlem olmayan yüzeylere (içbükey, dışbükey gibi) uygulayabilirsiniz. Diğer bir yöntem de iki görüntüyü düz beyaz bir ekrana projekte etmek ve görüntüde istenmeyen bölümleri siyah kartonla maskeleyerek görüntü dışı bırakmaktır. Böylece görüntüler ve ışıkların üstü silüet görünür. Burada ışıklandırmayı iyi ölçmeniz gerekir. İki projektörün de ışık değerlerinin aynı olmasına dikkat ediniz.
Low Key/High Key Çekimler
Siyah-beyaz bir fotoğrafta mutlak siyahtan (zone 0) mutlak beyaza (zone 9) kadar tüm tonların temsil edilmesi yani tüm tonların fotoğrafta yer alması gerekir. Böylece fotoğrafın belli bir bölgesinde detaysız siyah bir bölge olacağı gibi belli bir bölümde de detaysız beyaz bölge olacaktır. Diğer bölgelerde, çeşitli zonelerdeki ara tonlardan oluşacaktır. Böyle bir fotoğrafa normal kontrast aralığına sahip fotoğraf denir.
Bir fotoğrafta her iki uçtaki zoneler eksikse yani fotoğrafta siyah ve beyaz yok, fotoğraf orta grilerden oluşuyorsa o fotoğraf düşük kontrastlı fotoğraftır. Eğer bir fotoğrafta her iki uçtaki zoneler var ve orta tonlar yok ise o fotoğraf yüksek kontrastlı bir fotoğraftır.
Low-key tekniği
Bu teknikle elde edilen fotoğraflarda koyu gri ve siyah tonlar egemendir.
Koyu gri ve siyah tonların egemen olduğu bölgelerde çok ince ton nüanslarının yumuşak geçişlerini görmek mümkündür. Aynı zamanda bu alanların işgal ettiği bölge oldukça geniştir. Beyazlar ise detaysızdır ve fotoğrafta çok küçük alanları işgal eder.
Bu beyazlar sadece referans olarak fotoğrafın belli yerlerinde vardır. Bu teknik ile çekilen fotoğraflarda daha çok dramatik bir hava gözlenir. Çekilen portrelerde fon siyah yapılarak teknik daha da güçlendirilir.
Elde etme tekniği:
Az poz, fazla banyo: -1 stop fazla banyo, %50 fazla yıkama ya da -2 stop az poz, %70 fazla yıkama gibi
Yumuşak kart: 3,4 numara gibi
Konu seçiminde koyu tonlu konuları tercih etmek: iç mekân koyu kırmızı, siyah ya da gölgeli alanlar gibi ışığı az yansıtan ya da ışığın az olduğu yerler
High-key tekniği
Bu teknik ile çekilmiş fotoğrafların genelinde açık ve orta tonlar egemendir. Bu tonların egemen olduğu bölgelerde çok ince ton nüanslarını görmek mümkündür. Bu alanların işgal ettiği bölge oldukça geniş olduğu için genelde detaylıdır. Siyah ise sadece referans olarak fotoğrafın belli yerinde vardır ve çoğunlukla detaysızdır. Bu tip fotoğrafları düşük kontrastlı fotoğraflardan ayıran tek gösterge bu siyah bölgedir.
Çok küçük bir yeri (genelde 1/20) işgal ettiği için bu alanın detaysız oluşu dikkati çekmez, pek önemsenmez. Genelde bu bölge portrelerde göz bebeğini ya da dudakları temsil eder.
Elde etme tekniği:
Fazla poz, az banyo: +1 stop fazla poz, %30 eksik yıkama ya da +2 stop fazla poz, %50 eksik yıkama gibi
Yumuşak kart: 2 numara gibi
Konu seçiminde açık tonlu konuları tercih edilmelidir (Tül, pamuk, gelinlik, kum gibi).
Gölge ve Kontrastlık Efektleri
Tamamen beyaz fon içinde konunun hiç ayrıntısız, dümdüz bir siyahlık olarak saptanmasına “silüet fotoğrafları” denir. Özellikle profil portrelerde silüet çok kullanılan bir şekildir. Fotoğrafik silüet, iyice aydınlanmış beyaz bir fon önünde hiç aydınlatılmamış konunun fotoğrafının çekilmesidir.
Burada esas olan fonun aydınlatılmasıdır. Bunun için ince beyaz bir kumaş, en uygun yer olarak oda kapısına gerilir, arkadan bir veya iki fotoflud lamba ile aydınlatılır. Bu perde önündeki konunun fotoğrafı çekildiğinde bir silüet fotoğrafı elde edilmiş olur.
Bu şekildeki aydınlatmada siyah beyaz çalışmalarda pankromatik bir filmle f: 8 de 1/25 saniye poz değerleri kullanılmalıdır. İyi aydınlatılmış beyaz fon önünde hiç aydınlatılmamış konunun fotoğrafik silüeti çekilirken konunun üzerine hiç ışık düşmemesine dikkat etmek gerekir. Bunun için de konunun fondan mümkün olduğu kadar uzakta olmasına dikkat edilir.
Renk Isısını Değiştiren Efektler
Slayt filmler objelerin doğru ışıklarını ve renklerini yansıtmak için üretilir. Slayt film banyosunu renkli negatif filmi kullanarak yaparsanız renklerde değişiklik meydana gelir ve şaşırtıcı görüntüler elde edilir. Tungsten filmi günışığında çekerek ve negatif banyoyu kullanarak sarımsı rengin hakim olduğu bir sonuç elde edersiniz.
Gerçek görüntüdeki renkler değişik tip film ve filtre kullanılarak, farklı process yapılarak değiştirilebilir.
Çekimini tamamladığınız ve henüz banyo ettirmediğiniz bir dianızı C 41 banyosuyla yıkatınız. Bu dianın hiç beklenmedik bir negatife dönüştüğünü, renklerin beklenmedik sonuçlara ulaştığını göreceksiniz. Yeşiller, maviler, kırmızılar normal koşullarda ve normal filmlerle elde edilmesi mümkün olmayan renkler olarak karşınıza çıkacaktır.
Olağandışı Aydınlatma Efekti
Işıkla boyama, çok basit anlamda, fotoğrafı çekilecek objenin ya da mekânın duyarlı tabaka yani film için bir fırça ile boyar gibi ışıklandırılmasıdır.
Bunun için bir tungsten ampul (bir masa lambası) tepe flaşı ya da büyük yüzeyler için bir el feneri size rahatlıkla yetecektir.
Tam kanlık bir oda gereklidir. İlk iş olarak ortam aydınlıkken konunuzu sabitleyip kadrajınızı yapmalısınız. Konunun hangi kısımlarını ışıkla boyayacağınızı belirlemeli ve hayalinizdeki fotoğrafı iyice aklınıza yerleştirmelisiniz.
Otomatik netleme yapan bir makine kullanıyorsanız netlemeyi yaptıktan sonra makinenizi manuel netleme durumuna getirmelisiniz. Aksi takdirde odayı karartıp deklanşöre bastığınızda makine yeniden netleme yapmaya çalışır ve netleyemediği için siz deklanşöre bastığınız hâlde obtüratörü açmaz ve fotoğrafı çekemezsiniz.
Makinenizi “Bulb, B” enstantane konumuna getirmelisiniz. Odanın ışıklarını kapattıktan sonra deklanşöre basabilirsiniz. Oda tamamen karanlık olmalıdır. Sokaktan gelebilecek ışık sızmaları engellenmelidir. Aksi takdirde muhtemelen 15 saniyeden fazla sürecek pozlamanız boyunca odanın da pozlanması ve kadrajınızda yer alması söz konusu olacaktır. Konunuzun geri planını yani fonunu mümkün olduğunca koyu renklerle hazırlayınız.
Konunuzu aydınlatırken ışık çizgileri ya da genel şekilde aydınlatabilirsiniz.
İlk önce fenerinizin ışığını odaklamalısınız. Noktasal bir aydınlama olmalıdır. Fenerinizi konuya ne kadar yakın tutarak aydınlatırsanız o kadar çizgisel, ne kadar uzak tutarak aydınlatırsanız o kadar bölgesel bir boyama elde edeceksiniz. Yakın tutmak, feneri konunun 3-5 cm üzerinde tutarak kaydırmak; uzak tutmak ise 10-12 cm kadar uzağından tutarak fenerinizi kaydırmaktır.
Boyamayı yaparken konu ve fotoğraf makinesi arasında durmayınız. Işıkla boyama yaparken feneri tuttuğunuz eliniz konunun tam önünde durursa fotoğraf makinesi aydınlattığız bölgeyi göremeyecek ve bu durumda boyamayı yapamamış olacaksınız. Gövdeniz kesinlikle kenarda olmalı, makine ve konu arasına girmemelidir.
Kullandığınız diyafram değeri (Diyafram değerini olabildiğince düşük kullanınız. f: 2,8–4 gibi), çalıştığınız ASA değeri, fenerinizin ışık şiddeti, konuya olan uzaklığınız hatta konunuzun beyaz tenli ya da bronz, koyu tenli olması bile 10 cm bir hattın üzerinden kaç saniyede geçeceğinizi değiştirir.
Konunuzu ışıkla boyarken bir hattan mümkün olduğunca bir sefer geçmeye çalışınız. Işıkla bir kez üzerinden geçtiğiniz bölge boyanmış yani pozlanmış olacaktır, ikinci kez üzerinden geçerseniz fazla pozlamaya ve doku kaybına neden olabilirsiniz. Bu durum gözler için başka bir sorun doğurabilir.
Modeliniz karanlıkta bakışını sabitleyecek bir nokta bulamayacağı için göz bebeklerini hareket ettirmiş olabilir. Bir kez boyadığınız gözün üzerinden ikinci kez geçerseniz ikinci bir göz bebeği oluşturmanız kuvvetle muhtemeldir. Modeliniz göz kapaklarının açıklığını mutlaka değiştirmiş olacaktır, yaklaşık 6 saniyede bir refleks olarak göz kapakları açılıp kapanır. Altın kuralımız gözleri bir seferde boyamak olmalıdır.
Işıkla boyama yaparken aşağıdaki kurallara dikkat ediniz:
Gölgeleri yok etmek istiyorsanız siyah bir kumaş ile kendinizi sarınız ve gölgeli kısımların yanına giderek oraları ışıkla boyayarak gölgeleri yok ediniz.
Bu işlemi bulduğunuz diyaframın 1 stop üstü ve 1 stop altı için de tekrarlayınız.
Filminiz renkli ise kullandığınız ışık kaynağına göre düzeltici filtrenizi takmayı unutmayınız ve aynı zamanda poz faktörünü diyaframa uygulayınız.
Işıkla boyamayı flaşla yapıyorsanız flaşın gücünü bulmak için bir flaşmetre kullanınız ve diyaframı ona göre ayarlayınız.
Büyük mekânlar ya da objeler için büyük çaplı, küçük objeler için küçük çaplı ışık kaynakları seçiniz.
Işıkla boyama da özel efektler vermek için aşağıdaki uyarılara dikkat ediniz:
Renkli film ile ışıkla boyama esnasında ışık kaynağını önüne çeşitli filtreler koyarak kreatif etkiler elde edilebilir.
Objenin bazı bölümleri ışıkla boyama yapılmadan bırakılabilir.
Gölgeler sert istenebilir ya da tamamıyla yok edilebilir.
Pozlandırma esnasında objenin yönü devamlı değiştirilmek suretiyle üst üste pozlandırma etkisi verilebilir.
Flaş ve Uzun Pozlama Efektleri
Tek yapay ışık kaynağı fotoğrafik çalışmalar için esnektir. Işık yönünü ve kalitesini kontrol ederek istediğiniz bir birim ışıklandırma efekti meydana getirebilirsiniz. Güneş ışığı bizi yukarıdan aydınlatır. Dolayısıyla aşağıdan aydınlatma kişilerde doğal olmayan bir görüntü meydana getirir. En çok dramatik sonuç kompakt ışık kaynağı kullanılarak elde edilir ve tek spot lamba veya flaş çok sert gölge vermek için kullanılır.
Stroboscopic Efekti
Bazen bir konunun yer ve zaman düzlemindeki gelişimini, birbirini izleyen birçok kez aynı film karesi üzerine çekim yaparak tek bir fotoğraf biçiminde kayıt yapmak olasıdır.
Stroskobik çekim için konunun karanlık bir art alanda aydınlık gösterilebileceği denetlenebilir bir ortam gereklidir. Makine sürekli sehpa üzerinde olmalı ve tüm dizi tamamlanana değin konumu değiştirilmemelidir.
Ancak sıklıkla elektronik denetimli ışık kaynakları gerekli olabilir. Aralıklı ışık veren (straskobik) flaşlar, her bir pozun otomatik olarak zamanlama ve yerleştirilmesini yapar. Tüm dizi boyunca perde sürekli açık kaldığından film üzerinde hareket eden konudan kaynaklanan hayaletimsi görüntüler ve lekelerden kaçınmak için bu gibi fotoğraflar ya gece ya da karanlık bir odada çekilmeli ve konuyu aydınlatan ışığın art alanı aydınlatmamasına ya da konunun görüntüsünün “yanmamasına” dikkat edilmelidir
Infrared Portre Efekti
Infrared ışınları gözle görünmez. Infrared film, sıradan renkleri rüya renkler gibi değişik olarak algılar ve renk tonlarını değiştirir.
Gün ışığı filminin tungsten lamba ve sokak lambalarında verdiği reaksiyon olağandışı ışık kaynağı tipidir. Fotoğrafçılar bu tip ışıklandırmayı kullanarak bilim kurgu efektler elde etmektedir. Ultraviyole veya siyah lamba tüpleri, ultraviyole dalgaları verir.
Bunu insan gözü göremez fakat bazı materyallerde kızıl bir görüntü elde ederiz. Özellikle beyaz renklerde, bütün bu üniteler siyah veya koyu mor ışık verir. Ultraviyole fotoğraf çekmek için odayı tamamen karartınız ve konuyu beyaz veya floresan ışıklı kâğıt önüne yerleştiriniz. Sıvı deterjanlar, diş macunu ve tebeşir tozları kızıl görünümde fotoğrafa yansır, bu materyalleri fonda doku vermek amaçlı kullanabilirsiniz.
Grain/ Noise Efekti
Filmin/CCD’nin ışığa duyarlılığı yükseldikçe yani ISO değeri arttıkça fotoğrafta “grain” (gren) adı verilen kumlanma oluşur.
Dijital fotoğraflarda bunun adı “noise” yani çok küçük noktacıklar şeklindedir. Bu durumda yüksek ISO bize hız sağlarken düşük ISO da netlik sağlayacaktır.
Noise, bir fotoğraftaki istenmeyen noktacıklardır. Film dünyasında buna grain adı verilirken dijital dünyada noise (gürültü) denmektedir. Sensörlerin kendisine düşen ışığı doğru analiz edememesi ile ilgili bir durumdur ve noise seviyesi yükseldikçe görüntü kalitesi düşer. Bu noktacıklar özellikle açık renk alanlarda iyice belirginleşir. Noise seviyesi, muhtelif parametrelerle ilgilidir. Noise, yüksek ISO değerlerinde ve az ışıklı ortamlarda kendisini gösterir.
Fotoğrafta grenlerin çok belirgin olması genellikle istenmeyen bir durumdur. Ancak bilerek yaratıcı çalışmalar yapmak için hareket edildiğinde grenli fotoğraflarla çok ilgi çeken fotoğraflar elde etmek de olasıdır.
Portreler, tiyatroda sergilenen oyunlardan belirli fotoğraf kesitleri, manzara fotoğrafları ve diğer birçok konuda grenin büyük olması fotoğrafa ayrı bir cazibe katabilir. Burada dikkat edilecek tek nokta fotoğrafı çekilecek konunun grene tahammül edebilecek nitelikte olup olmadığını denetleyebilmektir. Aksi hâlde gren fotoğrafı da asıl konuyu da öldürür.
Grenli baskı yapmanın çeşitli yöntemleri bulunmaktadır. Bunların başında yüksek duyarlıklı film kullanmak, gereğinden fazla poz vermek, gereğinden daha uzun bir süre banyo etmek, grenli geliştirme banyosu kullanmak, negatifin çok küçük bir kısmından gereğinden fazla büyütme yapmak, bir diğer yöntem de gereğinden az poz ve gereğinden fazla banyo yapmaktır. Ayrıca baskı sırasında kontrast derecelenmesi yüksek sert kâğıtlara baskı yapmak da yüksek grenli sonuç almamızı sağlayacaktır.
Instant Metaryalin (Polaroid) Manipulasyonu İle Elde Edilen Efekt
Instant filmlerin özel yapıları vardır ve alışılmadık sonuçlar elde edebilirsiniz. İlk işlemden sonra emisyon yüzeyi yumuşak ve esnektir. Renklerin ve hatların şeklini rahatlıkla değiştirebilirsiniz.
Arka kısmı açıp kazıyarak seçtiğiniz bölgelere yeni renkler uygulayabilir, manipüle edebilirsiniz.
Soyularak çıkan baskıları sıcak suya koyup daha sonra karıştırarak görüntüleri değiştirebilirsiniz.
Daha önce diapozitif olarak çekilen fotoğrafların özel bir düzenek yardımıyla oladoid malzemeye pozlandırılması, normal gelişimi beklenmeden boyanın başka bir yüzeye aktarılması biçiminde yapılmaktadır. Aynı formattaki (10×12,5 cm) orijinallerin yanı sıra yapılacak reprodüksiyonlardan renkli çıkış alınarak sergilenebilir.
Cross Process Efekti
Cross processing kısaca renkli filmlerinizi siyah-beyaz film solüsyonu (E-6) ile yıkamak (veya tam tersi) olarak anlatabiliriz. Bilgisayar ortamında bu işlemi photoshop ile yapabiliriz.