Fotoğraf Makinesisinin Yardımcı Elemanları
Flaş
Flaş, aydınlatmanın yetersiz olduğu hâllerde ya da aydınlanma kontrastını azaltmak için kullanılan, gün ışığı renk ısısına sahip bir yardımcı ışık kaynağıdır. Günümüzde flaş en yaygın biçimiyle iki şekilde kullanılır:
Ana ışık kaynağı olarak gün ışığının yetersiz olduğu hâllerde konunun aydınlatılması sağlanır.
Yardımcı ışık kaynağı olarak gün ışığında, açık havada kullanılır. Böylece yakın konuların çekiminde, konunun güneş altında kalan çok aydınlık ve gölgede kalan çok karanlık kısımları arasındaki kontrastın azaltılması sağlanır.
Çeviriciler (Tele Converter)
Tele converter objektif ile makine arasına takılan bir aparattır. Elinizde bulunan aparatta belirtilen “x” değerine göre objektifinizin odak uzaklığını arttırır. Objektifinize yansıyan orta bölgeyi büyütmeye yarayan bir parçadır. Bir nevi close-up lens gibi çalışır. Örnek vermek gerekirse x2 br teleconverter görüntünün ortasında 12x18mm’lik bir parçayı 24x36mm’lik bir boyuta getirir. Teleconverter ışığın yoğunluğunu biraz azaltır. Film hızınızla (ISO) bu dengelemeyi rahatlıkla sağlayabilirsiniz.
Genişleticiler ( Extender )
Körük gibi fotoğraf makinesi ile objektif arasına takılır ve önündeki objektifin odak uzaklığını arttırır. Örneğin; 2X‘lik bir extender 50mm’lik bir objektifin odak uzaklığını 100mm yapar ya da 70X 210mm’lik bir zoom objektifle kullanıldığında bu zoomun odak uzaklığını 140X 420 mm yapar.
Ancak renk doygunluğunu da bu paralelde düşürdüğü için zorunlu olmadıkça kullanılmamalıdır. Çoğu firma tarafından aynı sistem objektifler için iki tipte üretilir. Bunlardan biri geniş açı ve normal objektiflerle kullanılmak için diğeri ise tele objektiflerle kullanılmak içindir.
Magazin
Orta ve büyük format fotoğraf makinelerinin gövdesine takılıp çıkarılabilen parçadır. Makinelerin özelliğine ve modeline göre film boyutunu değiştirmek, farklı ASA’da ve renkte film kullanmak için yararlanılır.
Körük
Büyük ve bazı orta boy kameralarda bulunur. Objektifle filmi düzlemi arasında bir körük vardır ve objektif ya da film düzlemi ileri geri hareket ettirilerek netleme yapılır. Görüntünün kadraj ve netlik kontrolü ise üstten bakılan bir buzlu cam üzerinden izlenebilir.
Ekstra Pil Yuvaları (Batery Grip)
Battery grip; SLR fotoğraf makinelerinde, makinenin alt kısmına takılan ekstra bataryadır. Bu sayede fotoğraf makinenizin bataryası bittiğinde de fotoğraf çekmeye devam edebilirsiniz. Bazı grip’lerde deklanşör düğmesi de yer almaktadır. Bu sayede dik çekimlerde kolaylık sağlanır. Genelde battrey grip’lerde batarya yatakları haricinde pil yatakları da bulunmakta olup dilerseniz pille de kullanabilirsiniz.
Çanta
Hem fotoğraf makinesi ve objektiflerin hem de diğer bazı yardımcı malzemelerin ayrı ayrı konulabileceği bölmeleri olan ve genellikle omuzda taşınan farklı büyüklükte ve kalitede türleri bulunan çanta, fotoğrafçıların önemli malzemelerinden biridir. Her fotoğrafçının ihtiyaç duyduğu oranda malzeme alabilecek büyüklükte, ortopedik, rahat taşınabilen, korunaklı ve aynı zamanda, omuzda iken istenilen malzemeyi içinden rahatça alabileceği bir çantası olmalıdır.
Çoğunlukla kumaş olan bu tip çantalar dışında sadece makine konulabilen deri ya da kumaştan yapılmış çantalar da vardır. Bu çantaların en önemli özelliği, çanta içindeki malzemeleri düşmelerde darbeden, yağmurlu havalarda yağmur suyundan korumasıdır.
Harici Kumanda ( Deklanşör )
Deklanşör düğmesini fotoğraf makinesine dokunmadan çalıştırmak için fotograf makinesine bir kablo yardımıyla bağlanan düzenektir. Özellikle uzun pozlamada fotoğraf makinesinin deklanşörüne basıldığında fotoğraf makinesinin aldığı titreşim fotoğrafa yansıyabilir. Bu durumlarda kablo deklanşörle deklanşörü tetiklemek tercih edilir.
Genellikle kablo deklanşör kullanıldığı durumlarda makine üç ayakla sabitlenir. Kablo deklanşörlerde bulunan tek tuşun iki fonksiyonu vardır. Yarım basıldığında odaklama, tam basıldığında fotoğraf çekmeye yararlar. Günümüzde kablo deklanşör portuna takılan radyo frekanslı uzaktan kumandalar da vardır. Kablo deklanşörlerde olduğu gibi deklanşöre yarı basıldığında odaklama yapabilenleri mevcuttur.
Filtreler
Filtreler, objektifin önündeki yivli bölüme vidalanarak takılan ve ışığı süzen cam yüzeylerdir. Siyah beyaz filmlerde renk tonu farklılıklarını ortadan kaldırmak, ayrıntıları koruyarak kontrastı değiştirmek, renkli filmlerde ise değişik renk ısı derecelerinde kullanmak üzere ve tüm filmlerde kimi özel etkileri elde etmek için kullanılan çeşitli renkteki jelâtin ya da camdan yapılmış malzemeye filtre denir.
Çok değişik amaçlarla üretilen yüzlerce filtre bulunmaktadır. Ancak bunların büyük bir çoğunluğunu efekt filtreleri oluşturmaktadır. Bunlar özel amaçlı filtrelerdir. Genel amaçlı filtreler; hem renkli hem de siyah-beyaz fotoğrafçılıkta kullanılabilen filtrelerdir. Bunları şu şekilde sıralayabiliriz:
* UV filtre * Skylight filtre * Polarize filtre
UV filtre
Objektif yapımında kullanılan özel camlar UV ışınlarını geçirir. Oysa normal pencere camı geçirmez. UV ışınlarının baskın olduğu deniz kıyıları ve 1500 metre’nin üstündeki yükseltilerde çekilen fotoğraflarda, UV radyasyonu sebebi ile kontrast düşmesi ve mavi renk hakimiyetinin artması izlenir. Bunu önlemek için yapılan cam filtrelere hafif sarı bir renk de eklenerek UV tutuculuğu arttırılmıştır. Bu filtreler, günümüzde sky light filtreleri gibi bir tür objektif koruyuculuğu görevi yapmaktadır.
Skylight filtre
Renkli fotografçılıkta bütün diğer filtrelerden, daha çok fazla kullanılan filtrelerdir. Çünkü mavi renk fazlalığını önlemek için gerekli olan filtrelerdir.
SKY filtrelerinin poz değerleri üzerinde değişikliği gerektirecek bir etkileri yoktur. Konuların renk tonu üzerindeki etkileri ise fark edilemeyecek kadar azdır.
SKY filtrelerinin objektifin önünde devamlı durmalarının, objektifin kirlenmesini, çamurlanmasını, üzerinde parmak izi meydana gelmesini ve deniz manzaralarının fotoğraflarının çekiminde ise objektifin ıslanmasını önleme gibi faydaları da vardır.
Polarize filtre
Kaynağından çıkan ışık, hiçbir yansıtıcı madde ile karşılaşmazsa (su, metal, cam) sonsuza kadar birbirine paralel demetler hâlinde ilerler. Ancak, yukarıda saydığımız maddelerden biri ile karşılaştıkları zaman, fotoğrafta ortaya çıkan parlamalar, renk doygunsuzluğu ve netsizliklere neden olur. Bunları önlemek için polarize filtre kullanılır.