Fotoğraf Makinesinin Ekipmanları

Fotoğraf Makinesinin Ana Elemanları

Makine Gövdesi

Karanlık bir kutudan ibaret olan makine gövdesi; kompakt makinelerde objektife bağlı, SLR makinelerde ise objektiften bağımsızdır. Tüm modellerde gövde üzerinde görüntünün oluşabilmesi için temel parçalar vardır.

Fotoğraf makinesinin kesiti

Fotoğraf makinesinin kesiti

 Makine gövdesinde olması gereken parçalar:

Net ve aydınlık bir görüntü için bir mercek ve bu mercekten geçen ışınların şiddetini denetleyebilmek için bir diyafram (iris)

Işığın istediğimiz zaman geçebilmesi için açılır kapanır bir kapak ya da örtücü (obtüratör)

Örtücü sisteminin hareketini başlatabilmek için bir deklanşör

Örtücüden istediğimiz süre kadar ışığın geçmesini sağlayabilecek hızı ayarlayabilen bir başka kontrol düzeneği (enstantane ayarı)

Nereyi fotoğrafladığımızı görebilmek için bir bakaç (vizör)

Film koyma haznesi

Film sarma kolu

Biten filmi geriye sarma kolu

Numaratör

Film hızı ayar düğmesi

Flaş bağlantı yuvası

Bulunduğumuz ortama göre ışığın şiddetini ölçebilecek bir ışıkölçer (pozometre)

Telemetre

Teknolojideki gelişmelere bağlı olarak daha değişik özellikle sahip fotoğraf makineleri de üretilmiştir.

Diyafram

Öncelikle görüntünün film düzlemi üzerinde tespit edilmesi için gerekli “ışık miktarını” ve “alan derinliğini” ayarlamaya yarayan sistemdir. Objektif üzerinde merceklerin arasında yer alır. Kısılıp açılarak film düzlemi üzerine gelen ışığın miktarını ayarlar.

Diyafram göz bebeği gibi çalışır. Yani fazla ışıklı ortamda göz bebeklerimizin kısılması, ışığın yetersiz olduğu zamanlarda göz bebeklerimizin açılması gibi. Diyafram objektiflerin üzerinde bulunan diyafram halkası(diyafram bileziği) vasıtası ile ayarlanır ve diyafram açıklıkları değerleri “f” ile gösterilir.

Standart diyafram açıklıkları değerleri:

f:1.2 – f1.4 – f1.8 – f2 – f2.8 – f4 – f5.6 – f8 – f11 – f16 – f22 – f32

Diyafram

Diyafram

Diyafram açıklıkları değerleri boyunca sağa doğru gidildikçe diyafram açıklığı alan olarak her seferinde yarıya düşer. f:4 diyafram açıklığı f:5.6 diyafram açıklığının geçirdiği ışığın yarısını geçirir. En büyük f sayısı en küçük açıklığı, en küçük f sayısı en büyük diyafram açıklığını gösterir.

Makinenin ayarlanması

Makinenin ayarlanması

En büyük diyafram açıklığı değeri olan f32 en küçük diyafram çapı değerini, en küçük diyafram açıklığı değeri olan f1.2 ise en büyük diyafram çapı değerini ifade etmektedir.

Diyafram çapları

Diyafram çapları

Enstantane (Örtücü, Obtüratör)

Film düzlemi üzerine düşecek “ışığın süresini” yani “poz süresini” denetleyerek filmin önünü kapatan sistemdir. Deklanşöre basıldığında bu perde açılır ve ayarlanmış olan obtüratör hızı(enstantane) süresince açık kalır.

Standart enstantane değerleri:

1/1, 1/2, 1/4, 1/8, 1/15 1/30, 1/60, 1/125, 1/250, 1/500, 1/1000, 1/2000

Bu değerler 1 saniyeden başlayarak saniyenin ½’si; ¼’ü; 1/8’i gibi sürelerde obtüratörün açılıp kapanmasını ifade eder; yani birim olarak 1/sn. (hertz) cinsindedir. Enstantane değerleri boyunca sağa doğru gidildikçe her stop (fotoğrafçılıkta enstantane, diyafram açıklıkları ve film hızları değerleri için kullanılan adlandırma) değeri bir öncekinin yarısı kadardır. Bu diziye ek olarak B(Bulb) eklenebilir. Makine bu konumdayken deklanşöre basıldığı sürece obtüratör açık kalacak ve film düzlemi üzerine ışık düşecektir.

Mekanik olarak farklı obtüratörler bulunmaktadır;

Merkez örtücüler

Mekanik olarak tetikleyen yaylı yapraklar, objektiften bağımsız gören kameralarda bulunur. Deklanşöre basıldığı anda yapraklar açılır ve ışığın girmesini sağlar ayarlanan enstantane değeri sonunda ise yapraklar kapanır.

Merkezi obtüratör sistemi

Merkezi obtüratör sistemi

Yaprak örtücüler

Birbiri üzerinde kayabilen çelik yapraklar sayesinde dairesel dönme hareketi sonucu açılıp film düzlemine ışık girmesini sağlar, kapanarak ışık girmesini engelleyerek sessiz ve titreşimsiz çalışır. Genelde günümüzde bu tipte örtücüler kullanılmaktadır.

Perdeli örtücüler

Yatay hareketli bez veya dikey hareketli çelik perdelerden oluşur. Örtücü düğmesine basıldığı anda ilk perde hareket ederek filmin önünü açar ve film düzlemine ışık girmesini sağladıktan sonra ikinci perde birincinin üzerine kapanarak ışığın girmesini engelleyerek çalışır.

Perdeli obtüratör sistemi

Perdeli obtüratör sistemi

Makinenin ayarlanması

Makinenin ayarlanması

Fotoğraf Makinesinde Enstantene ve Diyafram Ayarı Yaparken Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar

Pozlandırmayı üç etken belirler: filmin ışığı olan duyarlılığı ya da “hızı” (ASA/ISO),

obtüratörün açık kalma süresi (enstantane), diyafram açıklığı. Doğru pozlandırmanın elde

edilmesi, özellikle fotoğrafçılığa yeni başlayanlar için oldukça zordur. Bu konuda, zaman

zaman profesyoneller bile hata yapabilir. Öte yandan günümüzün yarı ya da tam

otomatik pozlandırma programlı fotoğraf makineleri diyafram ve enstantaneyi otomatik

olarak ayarlar ve genellikle iyi sonuç verir. Ancak pozometrelerin yanılması, net alan

derinliği ve cismin hızının istenilen oranda saptanmaması gibi nedenlerle etkin bir görüntü elde edebilmeniz için elle (manuel olarak) poz ayarı yapılabilen, diyafram ve enstantane öncelikli pozlandırma programı olan bir makine tercih etmelisiniz.

Objektif

Fotoğraf makinesinin önünde bulunan ve konunun tüm noktalarının film duyarkatı üzerine düşmesini sağlayan mercek ya da mercekler grubuna objektif denir. Çekilecek nesneden gelen ışıkları toplayarak ışığa duyarlı film üzerine net düşmelerini sağlar. Fotoğraf makinesinin en önemli parçasıdır.

Bir objektif üzerinde çoğunlukla diyafram ayar halkası, netleme halkası gibi kontrol düzenekleri bulunur .

Objektif kesiti

Objektif kesiti

Bir objektifin standart görüş açısı verebilmesi için görüntü düzleminden belirli uzaklıkta bulunması gerekir. Bir merceği güneşe tuttuğumuzda güneşten gelen ışınların bir noktada toplandığını ve buraya tutulan bir kâğıt parçasının yandığını hepimiz biliriz. İşte ışınların toplandığı bu nokta ile mercek arasındaki bu mesafeye odak uzaklığı denir.

Odak uzunluğu

Odak uzunluğu

Objektiflerin özelliklerini şöyle sıralayabiliriz;

Işık geçirgenliği / aydınlanma indisi (liminozite)

Objektifin en geniş diyafram açıklığında ışığı geçirme miktarıdır. Biraz sonra 1:1.4, 1:2.8, 1:3.5 gibi sayılardan bahsedeceğiz. Bu sayılar objektifin üzerinde yazılı olan objektifin ışığı geçirme miktarıdır. Işık geçirgenliği objektif odak uzunluğunun objektif çapına oranıdır.

Bir objektifin ışık geçirgenliğinin büyük olması ışığı az olan nesnelerin çekimini kolaylaştırır, o objektifin ışığa karşı daha duyarlı olmasını sağlayarak dar alan derinliği elde etme veya yüksek örtücü hızlarına çıkabilme özelliklerini arttırır.

Örneğin, odak uzunluğu 28mm olan bir objektifin ışık geçirgenliği 2.8 ise objektif çapı 28/2,8=10mm’dir. Bir objektifin ışık geçirgenliğinin büyük olması o objektifin ışığa karşı daha duyarlı olmasını sağlar. Işık geçirgenliğinin fazla olması o objektifin kötü ışık koşullarında çekim yapabilme, dar alan derinliği elde etme veya yüksek örtücü (obtüratör-enstantane) hızlarına çıkabilme özelliklerini artırır. Işık geçirgenliği yüksek olan objektiflere “hızlı objektif” denir.

Çözme gücü

Çizgi ayırma gücü de denir. Bir milimetrelik bir aralıktaki çizgi ayırma gücünü gösterir. Yani 1 mm’lik şerit içine en çok çizgiyi net olarak tespit eden objektifin çözme gücü çok üstündür diyebiliriz.

Alan derinliği

Objektifin netlediği yerin önünde ve arkasında net olarak görünen mesafedir. Az açık diyafram (f:16 f:22 vb.) değerlerinde çekilen fotoğraflarda alan derinliği fazladır. Yani fotoğrafta net olan kısımlar daha çoktur. Geniş açılı objektifler dar açılı objektiflere göre daha büyük alan derinliği mesafesine sahiptir.

Keskinlik

Birbirine yakın bölgelerdeki kontrastın yüksekliği görüntü kalitesini artırır. “Fotoğraftaki farklı renkler arası geçişin gerçekleştiği yerlerin keskin bir şekilde olması” diye açıklanabilir. Bu keskinliği ışık geçirgenliğinin yüksek olması sağlar.

Görüş açısı

Objektif çeşitleri genelde görüş açılarına göre; balık gözü,geniş açılı, normal açılı, dar açılı, makro ve zoom objektifler olmak üzere 6 ana grupta sınıflandırılır.

35 mm odak uzunluğu 50 mm odak uzunluğu 135 mm odak uzunluğu

(geniş açılı objektif) (normal açılı objektif) (dar açılı objektif)

Değişik açı ve odak uzunluğuna sahip objektifler

Değişik açı ve odak uzunluğuna sahip objektifler

Normal açılı objektif

Görüş açısı insan gözünün görebildiği açıya yakın olan objektiflerdir.

24x36mm olan 35mm film alan makineler için 50mm’lik objektif, 6x6cm alan makineler için 75mm-80mm’lik objektif, 6x9cm alan makineler için 105 – 150 mm’lik objektifler normal objektiflerdir.

Normal açılı objektif

Normal açılı objektif

Geniş açılı objektif

Görüş açısı normal objektiflerden daha geniş olan objektiflerdir. Alan derinlikleri fazladır. Özellikle çok dar alanlarda çalışırken en geniş görüntüyü elde etmek için kullanılır. Odak uzunluğu küçüldükçe kenarlara doğru bozulmalar artar. 17mm- 28mm arasında kalan objektifler geniş açılı objektiflerdir.

Geniş açılı objektif

Geniş açılı objektif

Dar açılı / tele objektifler

Görüş açısı normal objektiflerden daha dar olan objektiflerdir. Fazla yaklaşılamayan portre, spor veya doğa gibi konuların çekimlerinde kullanılır. 100mm, 200mm, 300mm, 400 mm ve benzeri objektifler dar açılı objektiflerdir.

Tele objektif

Tele objektif

Makro objektif

0mm, 100mm,125mm sabit açılı objektiflerdir. Konuya 1/1 ile 1/10 gibi oranlarda çok yakın çekimler için kullanılır. Doğa fotoğrafçıları için vazgeçilmez bir parça olup her zaman yanlarında bulundurmada yarar vardır. Odak uzaklığını artıran halkaların uydurulabildiği objektiflerle daha da yakın çekimler yapılır. Objektifin düzeltme yapamadığı bir aralık vardır. Makro objektifler bu aralık içinde çalışmayı sağlar.

Makro objektif

Makro objektif

Değişken odaklı / zoom objektif

Görüş açısı değişebilen objektiflerdir. Sabit objektiflere göre daha kolay çerçeveleme yapılmasını sağlayarak objektif değiştirmeyi en aza indirir. 28-70mm, 28-210mm, 35-70mm, 100-300mm, 100-400mm ve benzeri aralıklar içinde görüş açısı değişebilen objektiflerdir.

Genelde konu çerçevelemesine kolaylık sağladığı veya objektif değiştirmeyi azalttığı için kullanılır. Sabit objektiflere göre kullanılan mercek sayısının fazla oluşu görüntü kalitesinde az da olsa kayıplara neden olur.

Değişken odaklı (zoom) objektif

Değişken odaklı (zoom) objektif

Aynalı objektif

Görüş açısı değişmeyen 500mm ve üstü objektiflere denir. Fazla yaklaşılamayan spor, doğa gibi konuların çekiminde veya “perspektif yığılma” etkisi elde etmek amacıyla kullanılır. Alan derinliğinin çok dar ve ışık geçirgenliğinin (1:8, 1:11) olması yanında çok hantal olmaları çekim sırasında sallanmaya karşın sehpa kullanılmasının zorunluluğu kötü taraflarıdır.

Balıkgözü objektif ve kesiti

Balıkgözü objektif ve kesiti

Balıkgözü objektif

Görüş açısı aşağıdaki objektiflerden en geniş olan objektiflerdir. Balıkgözü objektiflerde dikey ve yatay çizgiler anormal şekilde bozulmalara (distorsiyon) uğrar. Kullanım alanları sınırlı olmakla beraber yaratıcı görüntüler elde etmek için kullanılır. 6mm-16mm arasında kalan objektifler balıkgözü objektifleridir.

You may also like...

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir