Deneysel Fotoğrafın Çekim Teknikleri
Her şeyden önce sanat bilinçli bir eylemdir. Bu nedenle her fotoğraf çekiminde öncelikle ne anlatılmak, ne gösterilmek istendiğini bilmek önemlidir.
Deneysel fotoğraf çalışırken de bu bilinç ile hareket edilmelidir. Çekim öncesinde ne anlatılmak isteniyorsa ona göre fotoğraf çekilir. Ama bazen de fotoğraf sanatı tarihinde yer alan ünlü fotoğrafçıların yaptığı gibi birbirinden bağımsız olarak çekilen fotoğraflar birbirleriyle ilişkilendirilerek yeni fotoğraflar elde edilebilir.
Deneysel fotoğraf çalışılırken unutulmaması gereken en önemli bilgi, fotoğrafın sadece yoğun teknolojik denemelerden ibaret olmadığıdır. Bu teknolojik bilgilerin, anlatılmak istenen kavram olmaksızın sadece bir biçim estetiği üzerine yapılacak deneme olacağı unutulmamalıdır.
Deneysel fotoğrafın çekim aşamasında, zoom patlaması, değişik odak uzaklıklarına sahip lenslerin kullanımı, kamera hareketleri, asa ıso ile diyafram enstantane ayarları, alan derinliği, prizma, ayna ve filtrelerin kullanımını sayabiliriz.
Fotoğrafı Kurgulama
Anlatılmak istenen konuya ve amaca göre kurgu yapılır. Kurgu bazen çekim öncesinde, bazen çekim sırasında bazen de çekimden sonraki baskı sırasında yapılır. Hangi aşamada olursa olsun amaca hizmet etmeyen hiçbir öğe görüntü içinde yer almaz. Fotoğrafın bütünlük duygusuna aykırı olabilecek her şey görüntü dışında bırakılır.
Çekim Sırasında Kurgulama
Örnek fotoğraf üzerinde konuşmak daha öğretici ve bilgilendirici olacaktır. Bu nedenle önce David Hockney’i tanıyalım. Aslında ressam olan sanatçı fotoğraf ile denemeler de yapmıştır.
Sanatçının amacı fotoğrafı kullanarak kolaj çalışmak, çekim aşamasındaki kurgusu ise, sandalyenin farklı zamanlarda fotoğraflarını çekmek, çekim sonrasında farklı zaman aralıklarında farklı açılardan çekilen sandalye fotoğraflarıyla yeni bir fotoğraf elde etmektir.
Sonuçta, farklı teknik olanaklarla çekilen fotoğraflar bir araya gelince öncelikle alışkın olunmayan bir sandalye görüntüsü elde ediliyor. Deneysel fotoğraf ile elde edilen sandalyenin karşısında ne olduğunu anlamak için daha fazla zaman ayrılıyor.
Örnek çalışmadan yola çıkarak öncelikle belirlenen amaca göre ne ya da neyin fotoğrafının çekileceğine karar verilir. Konuya olan bakış yönü, bakış yüksekliği ve bakış uzaklığı amacımıza hizmet etmelidir. Fotoğrafta en az görüntü elemanı kullanılmalıdır. Aydınlatmanın nereden ve ne miktarda yapılacağı amaca uygun olarak belirlenmelidir. Çekim sırasında gereken malzemeler (tripod, makine aksesuarları, filtre vb.) amaca uygun ve doğru kullanıldıktan sonra, en önemlisi doğru zamanda çekim yapabilmektir
T.C. Milli Eğitim Bakanlığı
GRAFİK VE FOTOĞRAF “Deneysel Fotoğraf” 2012
Prof. Ahmet Öner GEZGİN
Orhan Cem ÇETİN
Şahin KAYGUN
Erhan YÜCEL
Neslişah EROĞUL