Tarayıcılar (Scanner) ve Özellikleri Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Tarayıcılar ve barcod okuyucuları yapısal olarak benzerlik göstermektedir. İkisi de tarama işi yapıp elde edilen verileri dijital ortama kaydeder.
Tarayıcı (Scanner)
Tarayıcılar içlerindeki özel düzenek yardımıyla herhangi bir nesneyi optik olarak tarayan, taranan bilgiyi sayısal bilgiye çeviren ve yazılım aracılığıyla elde edilen sayısal bilgiyi sıkıştırılmış resim türüne çeviren cihazlardır.
Tarayıcı
Tarayıcıların bir önemli özelliği de OCR (Optical Character Recognition) denen yazılım tekniğiyle yazı karakterlerini tarayarak bir metin dosyası olarak kaydedilmesini sağlamaktır.
Yapısı ve Çeşitleri
Günlük yaşamda defter sayfalarının taratılması, kitap sayfalarının bilgisayar ortamına aktarılması, eski resim albümlerinde yer alan resimlerin taratılması vb. pek çok uygulaması vardır.
Tarayıcılar genel olarak dört farklı türden oluşmaktadır :
Düz yataklı (flatbed) tarayıcılar
Taşıyıcı düzenek yardımıyla okuma kafasının hareket ettirildiği ve Taranan nesnenin sabit bir yatak üzerine yerleştirildiği tarayıcı türüdür.
Düz yatak tarayıcılar
Yaprak beslemeli (Sheet-fed) tarayıcılar
Okuma kafası sabittir ve Yazıcılardaki gibi sayfa hareket ettirilerek tarama işlemi gerçekleştirilir.
Yaprak beslemeli tarayıcılar
Elle tutulan (handheld) tarayıcılar
Okuma kafası taşıyıcı bir düzenek tarafından değil elle hareket ettirilir. Tarama sırasında elin düzgün hareket etmemesi nedeniyle tarama kalitesi düşüktür. USB bağlantılı veya kablosuz bağlantılı şekillerde üretilmişlerdir.
Elle tutulan tarayıcı
Tambur (drum) tarayıcılar
Muazzam boyutlarda ayrıntının elde edilmesi istenen, yayın endüstrisi gibi alanlarda kullanılan ve Photomultiplier Tube (PT) denen bir teknolojiye sahip tarayıcılardır.
Bağlantı biçimine göre USB girişli, paralel port girişli ve SCSI olmak üzere 3’e ayrılırlar. Tarayıcıların ilk üretildiği modeller SCSI bağlantıyı kullandı. Kaliteli ve yüksek çözünürlüklü tarayıcılar halen SCSI olarak üretilir. Teknolojinin gelişmesi ve bilgisayarların güçlenmesiyle paralel port tarayıcılar yaygınlaşmaya başladı.
Tambur tarayıcı
Paralel port tarayıcılar görüntü kalitesi olarak SCSI tarayıcılardan pek farkları olmasa da hız olarak SCSI’lere yetişemezler. USB girişli tarayıcılar kullanımı ve kurulumu çok kolay olan tarayıcılardır. Teknolojik gelişmelerle kablosuz bağlantılı tarayıcılar üretilmeye başlanmıştır.
Yukarıdaki şekilde düz yataklı bir tarayıcının genel yapısı gösterilmiştir. En önemli öğeleri; tarama yüzeyini aydınlatan fleuresan lamba, tarama yüzeyinden yansıyan ışığı CCD algılayıcıya yansıtan optik (ayna-mercek düzeneği) düzenek, CCD’nin çevirdiği elektrik sinyalini sayısal bilgiye çeviren mikroişlemci ve okuma kafasını(taşıyıcı) taşıyan kolu hareket ettiren adım motorudur.
Düz yataklı tarayıcının yapısı
Bu öğelere ek olarak aşağıdaki malzemeler düz yatak tarayıcıların yapısında bulunur:
Veri iletişim arayüzü
Besleme katı
Dengeleştirici kol
Kontrol devresi
Tarayıcının iç görüntüsü ve bağlantı arayüzü
Dijital kameralarda olduğu gibi tarayıcılar da optik düzeneği ve ışığı elektriğe çeviren bir algılayıcı / dönüştürücü bulunur. Düz yatak tarayıcılarda en sık tercih edilen optik algılayıcısı CCD’dir.
Işığın tarama kafası içinde hareketi ve CCD’ye ulaşması
CIS (Contact ımage sensor)
Yeni teknolojiye sahip tarayıcılarda bulunmaktadır. CCD optik algılayıcılı tarayıcılarda resimden yansıyan ışık bir dizi ayna ve mercekten oluşan sistemden geçerek CCD dizisine ulaşır. CIS optik algılayıcılı tarayıcılarda ise görüntü sensörleri taranan dökümanın hemen altında bulunur.
Böylece sensörler dökümandan yansıyan ışığı direk alırlar. CIS optik algılayıcılı tarayıcılar daha ucuz, daha küçük ve daha sağlamdırlar. Ancak görüntü kaliteleri CCD optik algılayıcılılar kadar iyi değildir. CIS optik algılayıcılı tarayıcılar yeri dar olan ve sürekli yer değiştiren kullanıcılar için daha uygundur.
