Fotoğraf Çekiminde Diyafram ve Örtücü Değerleri
Fotoğraf çekiminde sırasıyla, ortamın ve konunun ışığı, kompozisyon kuralları, konum ve ölçeklendirme, konunun ışığını ölçerek diyafram ve örtücü ayarlarını yapmak gerekmektedir.
Sonunda da konunun özelliklerine, hareket durumuna ve ışığa dikkat ederek fotoğraf çekimi yapılır.
Diyafram ve Örtücü Değerleri
Diyafram, bir nesnenin görüntüsünün elde edilmesi için kayıt ortamına düşecek ışık oranını ayarlayan fotoğraf makinesinin önemli parçalarından biridir.
Fotoğraf çekiminde kullanılan diyafram değeri sonucu tamamen etkiler. Diyafram değerleri standarttır. Bu değerler makinelerin ve objektiflerin gelişmişlik özelliklerine göre aşağıdaki değerlere sahip olurlar.
1, 1.4, 2.8, 4.5, 6, 8, 11, 16, 22, 32, 45, 64, 90
Bu sayılar diyafram açıklığını belirtir. Sayıların karşısında bir ok ya da çizgi bulunur. Diyaframdaki her basamağa STOP denir ve “f” harfiyle tanınır.
Örtücü; diyaframdan geçtikten sonra, miktarı ayarlanmış olan ışığın, kayıt ortamını ne kadar süreyle etkileyeceğini belirleyen parçadır.
Bilindiği gibi fotoğraf gerçek yaşamdaki bir anın dondurulmuş görüntüsüdür. Dondurulan bu an, örtücünün bıraktığı veya izin verdiği ışıklandırma süresidir. Bu süreler diyaframda olduğu gibi standardize edilerek simgelenmiştir. Fotoğraf makinesindeki bu sayılara “enstantane” denir. Şöyle gösterilir:
T-B-1-2-4-8-15-30-60-125-250-500-1000-2000
Yukarıda gösterilen 1 rakamı 1 saniye demektir. Diğerleri ise saniyenin kesirlerini ifade eder, bu değerler aşağıdaki şekildedir:
1/1-1/2-1/4-1/8-1/15-1/30-1/60-1/125-1/250-1/500-1/1000-1/2000
Fotoğraf çekimi için en önemli iki değer diyafram ve örtücü değerleridir. Bu iki değer orantılı olarak kullanılır. Kullanılan her iki değerin birbirini karşıladığı değerleri ortalama olarak şöyle gösterebiliriz: