Kurgulanmış Fotoğrafın Çekim Teknikleri

Fotoğrafı Kurgulama

Kurgu fotoğraf dilinin öğrenilmesi fotoğrafın anlamının çözülmesinde etkilidir.

Bu dili; deklanşöre basma anı, ışık, çerçeveleme, kompozisyon, görüntünün niteliği, karanlık oda müdahaleleri, poz, ögelerin seçimi gibi etkenlerin oluşturduğu söylenebilir. Fotoğraf dilini okumasını öğrenenler fotoğrafın anlamlarını ve yan anlamlarını daha kolay çözebilmektedir.

Kurgu fotoğraf çekimi genel hatlarıyla dört aşamada gerçekleştirilir:

Fikir aşaması

Hazırlık aşaması

Çekim aşaması

Çekim sonrası aşama

Kurgu fotoğrafı çekimine geçmeden önce “Neden kurgu fotoğrafı çekmek istiyorum? Ne anlatmak istiyorum?” sorularına verilecek cevaplar kurguyu oluşturmada önemli bir motivasyon sağlar. Kendini ifade etme ihtiyacı, maddi kazanç, şöhret veya başkalarının beğeneceği fotoğraflar çekmek için duyulan iç istek motivasyonu artırır.

Kurgu fotoğrafın tasarlanması ve kurgulanması aşamasında kompozisyon eskizlerinin yapılması, kurguya dair notların tutulması, çekimlerin yapılacağı koşulların düşünülmesi ve diğer ayrıntıların belirlenmesi gerekir.

Kurgu fotoğraf çekimine geçmeden önce;

Fotoğraf kurgulama ve kurgu fotoğrafçıları hakkında araştırma ve inceleme yapılması,

Kurgulanmış fotoğraf örnekleri incelenmesi,

Belirgin bir tarzı olan kurgu fotoğrafçılarının eskiden yeniye fotoğraflarının gözden geçirilmesi,

Kullanım alanlarına göre kurgu fotoğraf örnekleri incelenmesi,

Yaratıcı portre teknikleri kullanan ve kurgusal fotoğraf çekimi yapan atölyelerin ziyaret edilmesi etkili ve dikkat çekici bir kurgu hazırlanmasına katkıda bulunacaktır.

Fotoğraf kurgulama aşamaları:

Tanımlanmış bir amaç belirlenmelidir (durum, karakter veya tema).

Amaca uygun çekim mekânı belirlenmelidir.

Kurguda yer alacak tüm anlatım ögeleri hazır hale getirilmelidir.

Tüm anlatım elemanları sanat ve tasarımın estetik değer, ölçü ve ilkeleri dikkate alınarak düzenlenmelidir.

Anlatım ögeleri dikkat çekici, ilgi ve merak uyandırıcı bir biçimde kurgulanmalıdır.

Tripod kullanılarak kurgu vizörden izlenmelidir ve gerekli değişiklikler yapılmalıdır.

Kendi başlarınayken çok ilginç ve çekici görünen nesneler bir araya geldiğinde görüntü kirliliğine neden olabilir. Bu nedenle anlatıma katkısı olmayan objeler çıkarılmalıdır.

Potansiyel sahneler kaydedilmelidir.

İzleyiciye mesajı taşıyabilen, söylenmek isteneni izleyiciyi sıkmadan ifade edebilen kurgu seçilmeli ve çekim aşamasına geçilmelidir.

Çekim Sırasında Kurgulama

Fotoğrafta kurgulama, çekim öncesinde yapılabileceği gibi çekim sırasında da yapılabilir. Örneğin, gerçek yaşamdan elde edilmiş bir görüntü, gerçeklikle bağı koparılarak ve farklı bir anlam yüklenerek bambaşka ve çekim sırasında öngörülmemiş boyutlar kazanabilir.

Bir fotoğrafın “kurgu” niteliği kazanması için önceden tanımlanmış bir amacı olmalıdır. Önceden tanımlanmış bir amacı olmadan çekilen, sonradan eklemeler/çıkarmalar yapılarak bambaşka bir görselliğe bürünen ve yeni anlamlar yüklenerek oluşturulan fotoğraflar kurgusal değildir.

Örneğin, gün batımında kaldırım kenarında dinlenen yalnız ve yorgun bir ihtiyarın hüzünlü görüntüsü öyküsel olabilir; fakat fotoğrafçının sürece hiçbir müdahalesi olmadığından kurgusal değildir. Aynı konunun “kurgusal” olarak değerlendirilmesi için fotoğrafçının koşulların oluşmasında katkısı olmalıdır. Örneğin, fotoğrafçı gün batımında böyle bir görüntü yakalamak için süreci kurgulayabilir. Amacına en uygun hava koşullarında, en uygun anlatım imkânları bir araya geldiğinde, iletmek istediği mesaj en anlaşılır hale geldiğinde görüntüyü kaydederek çekim sırasında kurgu oluşturabilir.

Başka bir görüşe göre; fotoğrafçının, sadece kompozisyonu güçlendirecek anı beklemesi ve uygun koşullar oluştuğunda kadraja alması “kurgu” değildir. Çünkü fotoğrafta kompozisyonu oluşturan ögelerin hiçbirisi fotoğrafı çeken tarafından kurgulanmamıştır.

Rastlantısal olarak gelişen olaylar, doğal akışı içerisinde seyrederken fotoğrafçı sadece estetik ve anlamlı bulduğu bir anda deklanşöre basmıştır. Bu görüşe göre fotoğrafın kurgusal olması için önceden tanımlanmış bir amacı olmalıdır ve anlatım ögeleri fotoğrafı çeken kişi tarafından kurgulanmalıdır.

Çekim sırasında kurgulama; fotoğrafı çekilen sahnenin düzenlenmesi, çekim sırasında herhangi bir soyutlama tekniğinin kullanılması, görüntülerin çekim sonrasında karanlık odada ya da bilgisayar ortamında dönüştürülmesi ya da görüntünün sunuluşu sırasında yüklenen seçilmiş anlamla da gerçekleştirilebilir.

Film Çekimi

Belirlenen konuya göre çekim ortamı düzenlendikten ve ön hazırlıklar tamamlandıktan sonra çekim için kullanılacak makine ve ekipmanlar seçilir. Kullanılacak lens, fotoğraf makinesi ve film çekime hazır hâle getirilir.

Çekim aşamasında; üst üste çekim, yüksek enstantane & düşük enstantane, paning, zoom in / zoom out, değişik odak uzaklıklarına sahip objektifler, alan derinliği, prizma, ayna ve filtreler kullanılarak farklı etkiler yaratılabilir.

Film çekimi aşamasında dikkat edilecek noktalar şunlardır:

Portre, manzara, moda, iç mekân, dış mekân gibi değişik mekânlardaki çekimler için konuya uygun film seçilmelidir.

Ortamın ışık durumuna uygun duyarlılıkta film kullanılmalıdır.

Işık ve renk duyarlılıklarına göre film seçilmelidir. Bu seçimi belirleyen etkenler gren yapısının görüntü üzerindeki etkileridir.

Ortam için uygun ışıklandırma yapılmalıdır.

Kadrajı ayarlayabilmek için tripod kullanılmalıdır.

Fotoğrafçının modelle iletişimi çok önemlidir. Kurguda model yer alıyorsa; modelin duruşu, bakışı, ifadesi kurguyu doğrudan etkiler.

Kurguda birden fazla model yer alıyorsa bunun kontrolü daha da zordur. Bir model düzgün poz ve ifade vermişken diğerinde istemediğiniz bir ifade olabilir. Fotoğrafçı her birini tek tek kontrol etmelidir.

Kurguda yer alan objelerin boyutları, renkleri, bulundukları yer fotoğrafçının seçimine bağlıdır. Fotoğrafçı, kurguyu vizörden izleyerek, amacına ulaşıncaya kadar kompozisyon denemeleri yapmalıdır.

Olabildiğince çok kare çekerek, çekim sonrası aralarından seçim yapılmalıdır.

Temayı izleyicinin zihninde etkili bir biçimde canlandırabilen ve iletilmek istenen mesajı izleyiciye açıkça ulaştırabilen kare seçilerek çekim tamamlanmalıdır.