Kurgu Fotoğrafı Banyo Baskı Sırasında Yapılabilecek Deneysel Çalışmalar

Banyo ve baskı sırasında yapılan deneysel uygulamaların amacı; fotoğrafın ve diğer plastik sanatların tüm teknolojik ve estetik imkânlarını kullanarak özgün sanatsal mesaja ulaşmaktır.

Bu amaca ulaşmak için gerek ışığa duyarlı malzeme ve gerekse de onu etkileyen kimyasalların farklı etkileri araştırılır. Deneysel uygulamalarda sıvıyı kâğıda sürüş biçimi (fırça, sünger, spr vs.), kullanılan kâğıdın cinsi ve dokusu elde edeceğiniz fotoğrafın estetik yönüne bire bir etki eder.

Van Dyke yöntemi

1850’li yıllarda çok yaygın olarak kullanılan bu yöntem, gümüş tuzlarının ışıktan etkilenmesinden ibarettir.

Gümüş nitrat, fer amonyum sitrat ve tartarik asit belirli oranlarda karıştırılır ve yine emici yüzeylere sürülüp kurutulur. Sonra hazırlanan negatif fotoğraf filmi, duyarlı kağıtla çakıştırılıp güneş ışığında 5 dakika pozlanır. Görüntü gözle görülür. Suyla 5 dakika yıkanır. %20’lik hypo çözeltisinde 2 dakika tutulduktan sonra 15 dakika suda yıkanıp kurutulur.

Van Dyke yöntemi

Van Dyke yöntemi

Gum Bichromat yöntemi

1839 yılında Mungo Panton isimli bir İngiliz tarafından bulunmuştur.

Potasyum dichromat çözeltisi, arap zamkı ve istenilen bir renkte guaj boyanın karıştırılmasıyla hazırlanan emülsiyon kağıda sürülerek kurutulur. Hazırlanan negatif filmle kağıt çakıştırılarak güneş ışığında 5 dakika pozlanır. Daha sonra suda 5 dakika yıkanır ve kurutulur. Bu yöntemde üst üste farklı renklerle baskı yapmak mümkündür.

Gum Bichromat yöntemi

Gum Bichromat yöntemi

Cyanotype yöntemi

Bu yöntem, 1842 yılında Sir John Herschel tarafından bulunmuştur. Mavi baskı da denilen bu yöntem demir tuzlarının ışığa karşı duyarlı olmasının bir sonucudur.

Emülsiyon, sulu boya kâğıdı üzerine sürülür ve kurutulur. Böylece güneş ışığına ya da ultraviyole ışığa duyarlı bir fotoğraf kâğıdı elde edilir. Fotoğraf kağıdı boyutunda bir negatif fotoğraf oluşturmak için; ya karanlık odada yarım ton bir filme bir fotoğraftan negatif film yapmak ya da dijital bir görüntüden fotoğraf kağıdı boyutunda negatif film çıktısı almak gerekir.

Hazırlanan fotoğraf kâğıdının üzerine, elde edilen negatif film yerleştirilip (iki cam arasına) güneşte pozlanır ya da ultraviyole ışık veren ışık kaynağında 15 – 20 dakika pozlanan görüntü suyun altında 10 dakika yıkandıktan sonra kurutulur. Işık görmeyen kısımlar beyaz, ışık gören kısımlar cyan (mavi) renkte olacak şekilde bir görüntü oluşur.

Cyanotype yöntemi

Cyanotype yöntemi

Solarizasyon

Sürrealistlerin çok kullandığı solarizasyon, fotoğrafçı/ressam Man Ray ismiyle özdeşleşmiş bir tekniktir.

Solarizasyon etkisi yaratmak için suni ışık ya da gün ışığı kullanılır. Banyo işlemi sırasında filmin kısa süreli olarak ışığa maruz bırakılmasıyla görüntü farklı bir tonlamaya bürünür ve kontörlerle şekillenir.

Man Ray “Solarizasyon” yöntemi

Man Ray “Solarizasyon” yöntemi

Kazıma

Görüntü, fotoğraf kartı üzerine basılır. Fotoğraf üzerinde yaratılmak istenen etkiye göre kazınacak alan belirlenir ve ince uçlu malzemelerle kazıma işlemi yapılır.

Kazıma yöntemi

Kazıma yöntemi

Film yakma

Birinci banyodan çıkartılan fotoğraf kartının kısa bir süre ışık alması sağlanır ve kart ikinci banyoya koyulur. Işık alan kart üzerinde elde edilen görüntünün sabitlenmesi sağlanır.

Film yakma yöntemi

Film yakma yöntemi

Rölyef

Negatif filmden kontak yöntemi ile pozitif film elde edilir ve iki film üst üste yerleştirilir. Yandan verilen ışıkla yeni görüntü üzerinde kontur oluşturularak pozlanır.

Rölyef yöntemi

Rölyef yöntemi

Vazelin sıvama tekniği

Fotoğrafın basılacağı kart üzerine aynı büyüklükte dokusuz cam yerleştirilir. Etki yaratılmak istenen yerin üzerine vazelin sürülerek fotoğraf pozlandırılır. Aynı etki dijital ortamda buharlaşmış cam efekti ile sağlanabilir.

Vazelin sıvama tekniği

Vazelin sıvama tekniği

Sıvı ışıkla fotoğraf çizmek

Jel kıvamındaki bir emülsiyon olan sıvı ışık, biraz ısıtılıp eritilir. Fırçayla tüm fotoğrafa ya da sadece belirli bir bölüme uygulanır. En iyi etki siyah-beyaz fotoğraflarda görülür. Genelde fotoğraflarda yarattığı nostaljik ve eskitilmiş görünümü veren etkisi nedeniyle tercih edilir.

Sıvı ışıkla çizmek

Sıvı ışıkla çizmek

Retikülasyon

Fotoğrafta beklenmedik etkiler oluşturmak, şaşırtıcı görüntüler elde etmek için kullanılan bir tekniktir. Hızlı ısı değişimi yoluyla ortaya çıkan biçimsel sapmalar, gelişigüzel çizgiler, çatlaklar ve ağa sarılmış gibi görünen fotoğraflar ortaya çıkar.

Retikülasyon yöntemi

Retikülasyon yöntemi

Fotogram

Çeşitli dokulara sahip olan nesneler fotoğraf kartı üzerine yerleştirilir ve pozlandırılır. Banyo edildikten sonra her nesnenin kart üzerinde beyaz lekeler hâlindeki silüetleri elde edilir.

Fotogram

Fotogram

Sandwich baskı

Genellikle, doğal olarak yan yana bulunması mümkün olmayan görüntüleri bir araya getirmek için kullanılan bir tekniktir. İki farklı fotoğraf filminin aynı kart üzerinde pozlanmasıyla elde edilir

Sandwich baskı

Sandwich baskı

You may also like...

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir